İlçemizin Tarihçesi
Burhaniye İlçesi: M.Ö. 2500 yılından günümüze kadar önemli bir yerleşim merkezidir. Bölge deniz kenarında bir limana sahip olması ve ulaşım yolları üzerinde olması nedeniyle yüzyıllar boyunca çeşitli kültür ve medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Yörede yapılan kazılarda elde edilen bulgulardan kentin ilk olarak M.Ö. 1443 yılında Misya’lılar tarafından Ören Mahallemizin bulunduğu bölgede kurulduğu anlaşılmıştır. Daha sonra Lidya hakimiyetine geçen kent Kral Alyattes’ın oğlu, Kral Kroisos’un kardeşi Adramys tarafından Mysialilara karşı bir kale olarak eski kentin harabeleri üzerine yeniden kurulmuştur. Kent daha sonra Adramytteion adını almıştır.
Adramytteion kentinde M.Ö. 546 yılından itibaren Pers hakimiyeti başlamıştır. Şehir M.Ö. 334 yılında Büyük İskender’in Granikos Savaşında Persleri mağlup etmesinden sonra Makedon hakimiyetine girdi. Kentin yerleşim durumu itibarıyla Truva ile Pergamon (Bergama) şehir merkezlerini birbirine bağlayan ticaret yolu üzerinde bulunması önemini artırmıştır. Büyük İskender’in ölümünden sonra şehir ve bulunduğu bölge Bergama Krallığı tarafından kontrol altına alındı. M.Ö. 85 Yılında Batı Anadolunun tamamının Roma İmparatorluğunun egemenliğine geçmesiyle Adramytteion şehri de Roma hakimiyetini tanıdı. Roma imparatorluğunun M.S. 395 yılında bölünmesi ile kent Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu hakimiyetine girdi.
Adramytteion ve bulunduğu bölge kenti 1086 yılında Çaka Bey tarafından fethedilerek Çaka Beyliği topraklarına katıldı. M.S. 1090 yılında şehir, yeniden imar edilse de eski önemini yitirmiş ve iç kesimlere şimdiki Edremit’in bulunduğu alana taşınmıştır. 1098 Yılında şehir I. Haçlı Seferi esnasında yeniden Bizans İmparatorluğu hakimiyetine girdi. 1211 Yılında Batı Anadolu ile birlikte Adramytteion kenti IV. Haçlı Seferi sırasında İstanbul’da kurulan Geçici Latin Krallığı yönetimine girdi.
1231 yılında bölgenin akıncı komutanı Mevlana Yusuf Sinan tarafından ele geçirilmesinden sonra bölgede Karesi beyliğinin hakimiyeti başlamıştır.1361 Yılında Sultan I. Murat Edremit Körfezini topraklarına katarak Karesi Beyliği hakimiyetine son vermesinden sonra bölge Osmanlı Devleti yönetimine geçti. Osmanlı yönetimine geçtikten sonra bölge Karesi Sancak Beyliği bağlı olarak yönetildi. Bölge 1573’ te Kemer-Edremit (Burhaniye) ,1786 ‘da Ayvalık, 1846’da Erdek-Karesi Sancağına bağlanmıştır.
Bölgenin geçmişinden gelen korsan saldırılarına açık olma özelliği Osmanlı yönetiminde de sürmüş , bunun üzerine 1484 yılında Taylıeli ’nde yaşayan halk göç ederek şimdiki kent merkezine yerleşmiş ve Madra Dağının suyunu yöreye taşıyan su kemerlere atfen KEMER olarak adlandırılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Kemer müstakil bir kadı tarafından yönetilen sancağa bağlı bir kazâ bazen de nahiye hüviyetindedir. 1886 yılına kadar Edremit İlçesinin bir Nahiyesi olarak yönetilmiş olan kentte 1867’de İlçe teşkilatı kurulmuştur. Daha önce Kemer iken 1892 yılında ilçemiz eşrafından bir heyetin Padişah II. Abdülhamit'i ziyaret ederek Şehzade Burhanettin Efendiye izafeten Burhaniye ismini talep etmesi ve padişahın uygun görmesi ile ilçemizin adı Burhaniye olarak değişmiştir.
Mondros Mütarekesinden sonraki dönemde Müderris Şükrü Efendi Kuva-i Milli’yeyi kurmuş, Başkanlığını Hoca Mehmet Efendi ve Başkan vekilliğini de Belediye Başkanı Sahip Hoca yapmıştır.
16 Eylül 1919 ‘da Balıkesir’de toplanan kongrede Burhaniye Delegesi Hoca Mehmet Efendi II. Başkan seçilmiştir. 28 Mayıs 1919’da Ayvalık’ın Yunan işgaline uğraması ile 172. Piyade Alay Komutanı Yarbay Ali ÇETİNKAYA karargâhını o zamanki Karaağaç Köyümüze kurarak, Ayvalık Cephesini oluşturmuş ve düşmana Milli Mücadelenin başlangıcı olan ilk kurşunu atmıştır.
İlçemizin Milli Mücadelede ayrı ve özel bir yeri vardır. İlk Kurşun atma şerefini Burhaniyeliler taşımaktadır. İlçemiz 29 Haziran 1920 de Yunan işgaline uğramış ve 8 Eylül 1922 de Yunan işgalinden kurtulmuştur.
